วันนี้ (20 ก.พ.68) น.ส.ดารณี แซ่จู ผู้ช่วยผู้ว่าการ สายกำกับระบบการชำระเงินและคุ้มครองผู้ใช้บริการทางการเงิน ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) เปิดเผยว่า จากที่ ธปท. และสถาบันการเงิน รวมถึงหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ได้ออกมาตรการรเพื่อจัดการกับบัญชีต้องสงสัย หรือ “บัญชีม้า”
ทั้งนี้ การดำเนินงานเข้มข้นขึ้น ทำให้สิ้นปี 2567 มีบัญชีธนาคารถูกระงับไปแล้วถึง 1.75 ล้านบัญชี ซึ่งเป็นของคนไทย 1.34 แสนรายชื่อ
สำหรับวิธีการตรวจสอบบัญชีม้าจะแบ่งออกเป็น 3 สีที่สะท้อนความเสี่ยง ดังนี้
1.ม้าดำ คือ ผู้ที่อยู่ในรายชื่อผู้ที่กระทำความผิดตามพระราชกำหนดมาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี พ.ศ. 2566 ของสำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน (ปปง.)
2.ม้าเทา แบ่งเป็น 2 ระดับ ได้แก่ ม้าเทาเข้ม คือ บัญชีที่ผู้เสียหายแจ้งความแล้ว และ ม้าเทาอ่อน คือ ผู้เสียหายยังไม่แจ้งความ
3.ม้าน้ำตาล แบ่งเป็น 2 ระดับ ได้แก่ ม้าน้ำตาลเข้ม คือ บัญชีที่ธนาคารเห็นว่าบัญชีธนาคารมีพฤติกรรมผิดปกติและมีข้อมูลแจ้งเจ้าหน้าที่ตำรวจ และ ม้าน้ำตาลอ่อน คือ บัญชีต้องสงสัยที่ต้องเฝ้าระวัง
วิธีการปลดบัญชีม้าขึ้นอยู่กับว่าหน่วยงานใดประกาศ “รายชื่อ” เป็น “บัญชีม้า”
- บัญชีม้าดำ ให้ไปติดต่อที่สำนักงาน ปปง. ให้ปลดล็อกบัญชี
- บัญชีม้าเทา ให้ไปติดต่อกับเจ้าหน้าที่ตำรวจให้ปลดล็อกบัญชี
- บัญชีม้าน้ำตาล ให้ไปติดต่อกับสถาบันการเงิน (ธนาคาร) ให้ปลดล็อกบัญชี
ทั้งนี้ สำหรับบัญชีม้าที่ถูกปิดกั้นรายชื่อจะสามารถใช้โมบายแบงก์กิ้งบนแอปฯ ธนาคารได้หรือไม่นั้น ธปท. กำหนดให้ผู้ที่เคยเป็นบัญชีม้า สามารถปลดล็อกใช้บัญชีโมบายแบงก์กิ้งได้เพียง 1 บัญชีในธนาคาร 1 แห่งเท่านั้น ส่วนที่เจ้าของบัญชีมีบัญชีอื่นๆ ร่วมด้วยจะไม่มีการเปิดให้ใช้บริการ
“ที่จริงไม่ต้องการปลดล็อกให้กับบัญชีม้า แต่เปิดให้ใช้ 1 บัญชีธนาคารเพื่อใช้สำหรับยังชีพ ถ้าสมมติเจ้าของบัญชีมี 10 บัญชี อีก 9 บัญชีจะไม่ถูกปลดล็อก และจะถูกปิดทั้งหมด ป้องกันการกลับมาเป็นบัญชีม้าซ้ำ”น.ส.ดารณีกล่าว
อย่างไรก็ตาม กระบวนการปลดล็อกบัญชีอาจจะแก้ไขไม่ได้ภายใน 1 วัน เพราะจะต้องมีกระบวนการตรวจสอบ และพิสูจน์ตัวตนว่าเป็นบัญชีปกติจริงหรือไม่ ซึ่งสถาบันการเงินพยายามแก้ไขให้ระบบการแก้ไขใช้เวลาเร็วขึ้น
นอกจากนี้ มีกรณีที่ไม่รู้ตัวว่าเป็นบัญชีม้า เช่น บัญชีปลายทางได้รับเงินโอนจากบุคคลที่ไม่รู้จัก และผู้ที่โอนเงินเข้าบัญชีติดต่อกลับเจ้าของบัญชีปลายทาง เพื่อขอให้โอนเงินคืน แล้วบัญชีปลายทางได้โอนเงินคืนไปที่บัญชีต้นทาง ซึ่งเป็นเหตุให้ธนาคารตรวจสอบว่าเป็นบัญชีม้าร่วมด้วย หรือตกเป็นเหยื่อโดยไม่รู้ตัว
กรณีนี้ ธปท.แนะนำให้หากเกิดเหตุการณ์ลักษณะนี้ ประชาชนไม่ควรโอนเงินออกจากบัญชีไปให้บัญชีที่โอนผิดเอง ซึ่งควรดำเนินการโดยการติดต่อไปที่ธนาคารโดยตรง และแจ้งว่ามีผู้โอนเงินผิดเข้ามาในบัญชี และให้ธนาคารเป็นผู้ดำเนินการต่อไป
“จากข้อมูลที่พบบัญชีม้าส่วนใหญ่จะไม่กลับมาปลดล็อกบัญชี เพราะธนาคารต่างระบุว่าหากเจ้าของบัญชีที่ไม่ใช่บัญชีม้าจะกลับมาปลดล็อก แต่กลุ่มที่เป็นบัญชีม้าจริงจะไม่กลับมาปลดล็อกบัญชี“น.ส.ดารณีกล่าว
ทั้งนี้ สำหรับโทษของการยินยอมให้ผู้อื่นใช้บัญชีไปเปิดบัญชีม้า จะถูกดำเนินคดีตามมาตรา 9 ต้องระวางโทษจำคุกไม่เกิน 3 ปี หรือปรับไม่เกิน 300,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ และยังอาจถูกดำเนินคดีตามฐานความผิดที่มิจฉาชีพนำบัญชีไปใช้ ในฐานะเป็นตัวการร่วม หรือผู้สนับสนุนในการกระทำความผิด และอาจถูกฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายทางแพ่งจากผู้เสียหาย